FOSILA

Ipuina tailerra Euskal Unibertsitatean ari naiz egiten. Lehengoan ikaskide batek erran zidanarekin kezkatu nintzen. Bere hausnarketaren arabera euskara desagertzeko arriskuan ikusten zuen. Ni nahiko baikorra naiz, baina ala guztiz ere baditut nire kezkak. Erromatarrek ez bazuten suntsitu, ez gara hain ahulak izanen, euskara  unibertsitatean txertatu denean  galtzeko. Erran nion. Bere teoria bertzea zen. Euskaldun ele bakarra galdu zenean hasi zen desagertzeko arriskua. Espezie baten hazi erreserba galtzen den nola.  Eta zuk zure umeak ele bakarrean ezi dituzu? Galde egin nion. Ez, nireak hiru hizkuntzetan mintzo dira.

Erronka handia euskaldunak duguna. Azken 80 urtetan lan ikaragarria egin du batez ere Euskaltzaindiak, hizkuntza batu, corpusa eman, unibertsitatera eraman… Baina, Etxepare-n mezua ez da bete “iaiki hadi plazara” Euskara hizkuntza kultua bihurtu da, fosil ukitu batekin. Anitz idazten da euskaraz, irakurri baino gehiago. Egiten den literatura, arau aldetik perfektua, gehienbat politizatua, fantasiarik gabea eta nahiko aspergarria. Militantziaz irakurtzen da, irakurtzen denean, aise hasi eta bukatu gabe utzi egite dena. Badira iparraldeko herri ttikiak euren hizkuntzetan idatzi eta mundu guzian irakurtzen direnak, (itzuliak noski) ez da euskareren errua euskaldunena baizik. Nahi ala ez mundu globalizatu batean bizi gara, eta zerbait ez gara ongi ari egiten. Erdaraz badago erranairu bat  (el buen paño en el  arca se vende)  Ba, ez, gaur egun ez da hola, marketina behar da, nahi bada zabaldu, nahiz eta produktua ona izan.